Weer & Radar
Startpagina / Weernieuws /

Sudden Stratospheric Warming: gaat de poolwervel binnenkort breken?

07:13
11 februari 2023

Major Warming
Gaat de poolwervel binnenkort breken?

 Halverwege februari gaat er een Sudden Stratospheric Warming plaatsvinden.

Er komt een plotselinge stratosferische opwarming aan. Na een eerdere afzwakking van de poolwervel in januari zijn de weermodellen het er nu over eens dat er een Major Sudden Stratospheric Warming aankomt. Wat betekent dit en wat is het effect op het weer bij ons?

Wat is de poolwervel?

In de winter vormt zich op grote hoogte de zogenaamde polaire vortex boven de Noordpool. Dit is een lagedrukgebied op grote hoogte die een belangrijke rol speelt in de circulatie van de atmosfeer. Daarmee heeft het ook een directe invloed op het weer bij ons.

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen twee poolwervels in verschillende lagen van de atmosfeer:

  • De stratosferische wervel op een hoogte van ongeveer 30 kilometer
  • De troposferische polaire vortex op een hoogte van 6 tot 10 kilometer

Als de polaire vortex sterk is in de winter, heeft dit een versterkend effect op de straalstroom. Dan zal in Midden-Europa een westenwind heersen. Wanneer de polaire vortex zwak is, slingert de straalstroom en kunnen warmte- of kou-uitbraken eerder plaatsvinden.

Plotselinge Stratosferische Opwarming

Tijdens een plotselinge stratosferische opwarming, of ook wel Sudden Stratospheric Warming (SSW) genoemd, kan in korte tijd de temperatuur boven de Noordpool snel oplopen. Voor een Major Warming moet een temperatuursprong van minimaal 50 graden plaatsvinden.

Statistisch gezien komt het eens in de 2 tot 3 jaar voor dat de polaire vortex merkbaar wordt verzwakt. De poolwervel kan breken of verplaatsen met een verandering van een westenwind naar een oostenwind tot gevolg.

Toch is het geen garantie voor winterweer op onze breedtegraad. Bovendien zit er vaak een aantal weken tussen voordat een SSW effect heeft in de troposfeer en dus het weer bij ons.

Gevolgen voor het weer bij ons?

Als we kijken naar de weersverwachting voor de komende week zien we dat een hogedrukgebied ons weerbeeld blijft bepalen. Er is sprake van een Omegablokkade en dit zorgt voor standvastige hoge druk.

Instellingen voor externe inhoud

Privacy Policy

Halverwege februari gaat er een SSW in de stratosfeer plaatsvinden. De verwachting van het Europese weermodel volgende week laat duidelijk bovengemiddelde temperaturen zien in het gebied van de stratosferische polaire vortex boven de Noordpool. Dit zal zeer waarschijnlijk leiden in een ineenstorting van de polaire vortex. In dit geval lijkt het niet om een split te gaan, maar eerder een verplaatsing ‘displacement’.

De effecten van een SSW op de onderliggende troposfeer, waar ons weer zich afspeelt, zullen nog even duren. Waarschijnlijk pas eind februari of in maart kunnen we hier mogelijk iets van gaan merken.

Maartwinter?

Ook in februari 2018 vond er halverwege februari een krachtige SSW plaats. Het gevolg van deze SSW was uiteindelijk 3 weken later in Nederland te merken. Na een redelijk normale februari schoot de temperatuur eind februari flink omlaag. Van 28 februari tot en met 2 maart volgden zelfs 3 ijsdagen op rij, dagen waarop de maximumtemperatuur niet boven het vriespunt uitkomt in De Bilt.

Er bestaat dus ook nu een kans dat koude weersomstandigheden in Europa toe gaan nemen in maart. Een 100% zekerheid is dit niet, want een SSW is geen garantie voor kou-uitbraken en warme periodes zijn ook mogelijk. Wel kan gesteld worden dat de SSW gaat zorgen voor interessante weerkaarten de komende weken.

Weer & Radar redactie
Meer over het onderwerp
maandag 3 februari 2025

Onrust in de Egeïsche Zee

Honderden bevingen bij Santorini
vrijdag 9 mei 2025

Rond de zomerzonnewende

De tijd van lichtende nachtwolken
zondag 16 maart 2025

Bescherm je tuin

Tot wanneer is er vorst mogelijk?
Alle weernieuwsberichten
Ook interessant
vrijdag 16 mei 2025

Lagedruk Noord-Afrika

Regen tot in de woestijn
zondag 18 mei 2025

Indrukwekkende beelden

Zwaar onweer en tornado VS
zaterdag 17 mei 2025

Een jaar geleden

Fantastisch poollicht in Europa
Alle berichten
Weer & Radar

www.weerenradar.nl

facebooktwitteryouTubeContactlinkList
Privacy Policy | Colofon