Prachtige regenboogkleuren: Parelmoerwolken zichtbaar in Lapland

Dit weekend zijn er fascinerende wolken in Noord-Scandinavië waargenomen. De zogenaamde parelmoerwolken zijn zeldzaam en ontstaan ​​alleen onder specifieke omstandigheden.

In het stadje Kiruna in het noorden van Zweden zijn op zondag prachtige beelden gemaakt van parelmoerwolken. De wolken met regenboogkleuren staan ook bekend als "polar stratospheric clouds" (PSC) en vormen zich boven de poolgebieden op een hoogte van 20 tot 30 kilometer in de stratosfeer.

Deze parelmoerwolken zijn meestal voor zonsopgang of net na zonsondergang te zien en verschijnen pas als de stratosfeer bijzonder koud is. Ze komen alleen voor als de temperaturen op deze hoogte van 20 tot 30 kilometer onder de 78 graden zakken.

Aan dergelijke voorwaarden wordt voldaan als er een sterke polaire vortex, een winters lagedrukgebied in de stratosfeer boven de polen, aanwezig is. Parelmoerwolken zijn ook regelmatig te zien aan de lijzijde van gebergtes, waar verticale luchtbewegingen kunnen optreden en afkoeling in de stratosfeer plaats kan vinden.

Parelmoerwolken bestaan meestal uit kleine druppeltjes zwavelzuur en salpeterzuurverbindingen. Afhankelijk van de temperatuur worden ze omgeven door een flinterdun laagje koud water. Door diffractie en interferentie van het zonlicht zijn dan talloze kleuren zichtbaar.

Polar stratospheric clouds zijn echter niet alleen mooi, ze hebben ook een keerzijde. Onderzoek heeft uitgewezen dat ze de ozonlaag aantasten. Binnen de stratosferische wolken komen geleidelijk chloormoleculen vrij uit chloorfluorkoolwaterstoffen en andere stoffen. Volgens het Amerikaanse Environmental Protection Agency kan een enkel chlooratoom in de stratosfeer meer dan 100.000 ozonmoleculen vernietigen.