Winterplaatsen creëren - Hoe je dieren door de winter helpt

Snoeien, gevoelige planten afdekken, bladeren harken – er is altijd veel in de tuin te doen tijdens de herfst. Als je de tuin winterklaar maakt, denk dan echter ook aan de dierlijke bewoners. Zo hebben bijvoorbeeld mezen, egels en eekhoorns in het koude seizoen een plek nodig om zich terug te trekken en hebben ze een voedselbron nodig.

Het kost niet veel moeite om van je tuin een winterverblijf te maken voor vogels, kleine zoogdieren en insecten. Lees hier hoe je in de wintermaanden deze dieren het beste door de winter heen kan helpen.

Rommel in de tuin is gunstig voor veel soorten

Als het koud wordt en de voedselvoorraad afneemt, zijn tuinen voor allerlei levende wezens een belangrijk toevluchtsoord. De lokale fauna heeft het echter niet zo met een net gesnoeide heg of met een net geharkt gazon. Een beetje wanorde en wildgroei in de tuin is veel gunstiger voor deze dieren. Natuurlijke tuinen met stapels bladeren, dood hout en vaste planten die niet zijn gesnoeid, bieden ideale schuilplaatsen.

In één oogopslag: zo voelen de dieren in je wintertuin zich prettig

Voorraadverzamelaars en verre reizigers: zo overwinteren tuindieren

Winterrust of -slaap of op vakantie in het zonnige zuiden - inheemse diersoorten hebben heel verschillende strategieën ontwikkeld om het koude seizoen te overleven. Meer dan 100 miljoen trekvogels verlaten in de herfst hun broedgebieden om naar warmere oorden te vliegen.

Hun familieleden, die minder van reizen houden, hebben te maken met de ijzige omstandigheden en voeden zich met kleine zoogdieren, insecten en amfibieën. Terwijl sommigen terugvallen op ingezamelde voorraden of hun dieet veranderen.

Bekende voorraadverzamelaars zijn bijvoorbeeld de gaai, de veldmuis of de eekhoorn. Mezen daarentegen worden vegetariërs. Terwijl kleine insecten normaal op hun menu staan, schakelen ze in het koude seizoen snel over op zaden, noten, granen en fruit.

Winterslaap en winterrust

Vleermuizen, muizen en gewone hamsters overleven de koude maanden net als de egel door een winterslaap te houden. Daarbij verlagen ze hun lichaamstemperatuur, zetten hun stofwisselingsprocessen op een laag pitje en vertragen de ademhaling en hartslag. Ze halen uitsluitend energie uit de lichaamseigen vetreserves.

Eekhoorns, dassen en wasberen daarentegen houden alleen een winterrust: ze slapen als het erg koud is, maar tussendoor worden ze vaker wakker en vallen ze terug op hun voorraden.

In de winter wordt het voor vissen, kikkers, hagedissen, schildpadden en insecten zeer koud. Ze zijn koelbloedig en kunnen hun lichaamstemperatuur niet reguleren. In plaats daarvan passen ze zich automatisch aan de omgevingstemperatuur aan en ontwaken ze pas in het voorjaar uit hun winterslaap.

Tips voor egels, eekhoorns, vogels en insecten

Egels: becherming voor stekelige slaapkoppen

Egels worden graag gezien in de tuin, ze zijn immers niet alleen schattig om naar te kijken, maar eten ook graag ongedierte. In de winter zijn de stekelige dieren echter afhankelijk van onze hulp, omdat egels overwinteren en daarvoor geschikte slaapplaatsen nodig hebben.

Wintervogels: voer voor winterharde fladderaars

Vogels zonder “vliegticket” naar het zuiden hebben in de winter te maken met een beperkte voedselvoorraad. Een mooie, dichte haag, enkele bomen, struiken met bessen, ongeknipte, zaaddragende struiken en veel overwinterende insecten maken het leven van de kleine fladderende mannetjes gemakkelijker.

Daarnaast kan het geen kwaad om de pimpelmees, roodborstje, winterkoninkje e.d. te ondersteunen met een voerbak: Zonnebloempitten zijn een goede basisvoeding, die bijna alle wintervogels in de tuin kunnen eten. Zachtvoereters zoals mezen of merels hebben fruit, zemelen, rozijnen of havermout nodig.

Eekhoorn: ondersteuning voor hardwerkende voorraadverzamelaars

Eekhoorns houden een winterrust. Daarom moeten ze energierijk voedsel inslaan om het koude seizoen te overleven. Zelfs een walnotenboom of hazelnootstruik kan de kleine dieren helpen hun voedselreserves aan te vullen.

Een goede aanvulling is een voerbak voor eekhoorns: Voorzien van hazelnoten, walnoten, ongezouten pinda's, mais, wortelen of gedroogde vruchten.

Wilde bijen: nesthulpmiddelen voor nuttige insecten

Wilde bijen zorgen ervoor dat planten zich in de tuin voortplanten en dat fruitbomen een goede oogst opleveren. Alleen al om deze reden is het de moeite waard om de nuttige dieren te helpen overwinteren. Met uitzondering van hommels, blauwzwarte houten bijen en bladwespen, leeft de overgrote meerderheid van de wilde bijensoorten alleen als eenjarige.

Om ervoor te zorgen dat de dieren in je tuin hun eieren kunnen leggen of kunnen overwinteren, moet je verdorde struiken niet terugsnoeien. Ook stapels dood hout, volle grond of knaagdierholen in de grond kunnen dienen als broed- of winterverblijf.

Tip: plant een klimop. Door zijn late bloei biedt hij de bijen nog een laatste feestmaal voor de barre wintermaanden.

Vlinders en lieveheersbeestjes: ruimte voor geluksbrengers

Lieveheersbeestjes zijn niet alleen schattig, maar ook handig omdat ze bladluizen doden. Ze overwinteren meestal in grote groepen van ongeveer 100 insecten. De kevers overleven de kou doordat hun lichaam een ​​natuurlijke antivries (glycerine) vormt. Sommige vlinders, zoals citroenvlinders, maken ook gebruik van deze natuurlijke vorstbescherming.

Om lieveheersbeestjes en vlinders te helpen overwinteren, laat dan in de herfst en de lente ramen of dakramen in schuurtjes, tuinhuizen of zolders op een kier. Zo vinden de dieren een beschutte plek om te overwinteren en kunnen ze in het voorjaar weer uitvliegen.

Wie dieren helpt, wordt beloond

Zelfs als de tuin er in de winter kaal en leeg uitziet, is hij vol leven. Heggen, plassen, stapels bladeren en dergelijke worden door nuttige insecten gebruikt als een huis. Wie in het koude seizoen ruimte en voedsel biedt aan de natuurlijke bestrijders, zal daar in het voorjaar profijt van hebben.